Zwrot wypłaconego zasiłku chorobowego
Zdarzają się sytuacje, gdy niezdolność do pracy Twojego pracownika została spowodowana czynem niedozwolonym osoby trzeciej. Pracodawca jest oczywiście zobowiązany do wypłacenia pracownikowi przez pierwsze 33 dni (lub 14 dni w przypadku pracowników, którzy ukończyli 50 rok życia) zasiłku chorobowego. W niektórych jednak sytuacjach możliwe będzie odzyskanie tych pieniędzy od osoby, która spowodowała niezdolności do pracy Twojego pracownika.
Możliwość taką reguluje przepis art. 70 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa:
1. Jeżeli niezdolność ubezpieczonego do pracy uzasadniająca wypłatę zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego została spowodowana przez inną osobę w wyniku popełnienia przez nią umyślnego przestępstwa lub wykroczenia, Zakład Ubezpieczeń Społecznych albo płatnik składek, o którym mowa w art. 61 ust. 1 pkt 1, może dochodzić od sprawcy zwrotu wypłaconego zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego.
2. Okoliczności, o których mowa w ust. 1, stwierdza się na podstawie prawomocnego orzeczenia sądu.
Odzyskanie kwoty wypłaconego zasiłku chorobowego zależy zatem od spełnienia kilku przesłanek. Po pierwsze, niezdolność do pracy musi wynikać z popełnionego przez osobę trzecią czynu zabronionego, który stanowić będzie bądź to umyśle przestępstwo bądź umyślne wykroczenie. Polegać zaś ono będzie na takim spowodowaniu obrażeń ciała pracownika-pokrzywdzonego, które stanowią przyczynę jego niezdolności do pracy. Najczęściej będzie to pobicie. Jeżeli jednak czyn popełniony został nieumyślnie – roszczenie nie będzie przysługiwało.
Po drugie, okoliczność popełnienia takiego czyny zabronionego musi wynikać z prawomocnego orzeczenia sądowego, przy czym może to być zarówno prawomocny wyrok skazujący za popełnienie umyślnego przestępstwa lub umyślnego wykroczenia na szkodę pracownika, jak i prawomocny wyrok warunkowo umarzający postępowanie karne na podstawie przepisów art. 66 i 67 KK.
Po trzecie, dla zaistnienia roszczenia pracodawcy musi nastąpić również faktyczne przekazanie środków pieniężnych pracownikowi, które stanowić będzie wysokość szkody. Dowodem może być np. przelew chorobowego.
Na tej podstawie oczywiście nie możesz żądać więcej, niż wypłaciłeś zasiłku.
Samego zwrotu dochodzi się zaś w drodze postępowania cywilnego, czyli trzeba złożyć pozew. Żeby jednak wygrać taką sprawę konieczne będzie uzyskanie prawomocnego skazującego wyroku sądu karnego, o którym była mowa powyżej. Bez niego nie możemy liczyć na pozytywne rozstrzygnięcie sądu. Dlatego warto interesować się przebiegiem spraw karnych i współpracować z prokuraturą. Znam nawet przypadki, gdzie prokuratora informowała pracodawców o możliwości dochodzenia tych roszczeń od sprawców.
Oczywiście sprawca szkody może się bronić. Sąd Najwyższy już dawno temu orzekł, że sprawca może powoływać się na wszystkie okoliczności, które ograniczają zakres jego odpowiedzialności. Stąd też znaczenie będzie mieć również przyczynienie się pracownika do powstania szkody. Skoro więc niezdolność do pracy powstała na przykład wskutek bójki pomiędzy pracownikiem a sprawcą, roszczenie takie ulegnie stosunkowemu obniżeniu ze względu na przyczynienie się pracownika do swojej niezdolności do pracy.
“Żeby jednak wygrać taką sprawę konieczne będzie uzyskanie prawomocnego skazującego wyroku sądu karnego, o którym była mowa powyżej. ”
1. Czy pracodawca poszkodowanego pracownika sam jest pokrzywdzonym?
2. Czy Sąd Karny ma obowiązek wydać odpis wyroku ze stwierdzeniem prawomocności na wniosek pracodawcy pokrzywdzonego, który nie występował w sprawie w charakterze oskarżyciela posiłkowego?
PS.
Bardzo się cieszę, że powstał kolejny blog. Serdecznie pozdrawiam
Krzysztof, zapraszam częściej 🙂
1. Pracodawca nie jest pokrzywdzonym, a to z tego względu, że pokrzywdzonym może być tylko taki podmiot, którego dobro zostało naruszone przez przestępstwo bezpośrednio (a w tym wypadku mamy naruszenie pośrednie, jedynym wyjątkiem jest uznanie za pokrzywdzonego ZUS).
2. Nie ma takiego obowiązku. Odpisy wydaje się jedynie stronom, podmiotowi zobowiązanemu do zwrotu korzyści majątkowej, obrońcom, pełnomocnikom i przedstawicielom ustawowym. Można jednak zwrócić się do prezesa sądu, na podstawie art. 156 par. 3 KPK o wydanie takiego odpisu, ze względu na uzasadnioną potrzebę, jaka niewątpliwie jest dochodzenie roszczeń na drodze postępowania cywilnego.
A ja mam pytanie z innej strony. Czy warunkiem koniecznym jest posiadanie wyroku z Sądu Karnego? Mam wygraną sprawę o mobbing w którym Sąd jednoznaczne wskazał na osobę stosującą mobbing (dyrektor firmy). Na skutek stosowania mobbingu byłem na długim chorobowym. Czy można zgłosić firmę do ZUS na podstawie art. 70 aby zwróciła do ZUS wypłacone mi składki?
Roman, Sąd Pracy nie ustala czynów karalnych, czyli wykroczeń lub przestępstw. Do tego potrzebne jest orzeczenie w sprawie karnej.
Nie napisałem poprzednio, że wyrok o mobbing jest z Sądu Pracy.
Witam
Mam pytanie odnośnie wysokości wypłaty w bieżącym miesiącu. Od dnia 13.02-22.02 przebywałam na zwolnieniu lekarskim z powodu choroby. Pracuje za najniższą krajową. Jak obliczyć wysokość wynagrodzenia za luty? Ile by ona wynosiła?
Dziękuje za odpowiedź.
Nika, co do zasady wynagrodzenie chorobowe to 80% podstawy wymiaru. Za ten okres przysługiwać będzie wynagrodzenie chorobowe. Za pozostały – minimalne. Oblicza się proporcjonalnie, zgodnie z rozporządzeniem w tym zakresie.