Związki pracodawców
Każdy niemal wie, że związki zawodowe tworzą pracownicy. Jednak nie każdy wie, że również pracodawcy mają prawo do zrzeszania się w związkach. Reguluje to ustawa o organizacjach pracodawców. Co ciekawe, obie ustawy „związkowe” zostały uchwalone tego samego dnia, czyli 23 maja 1991 r.
Prawo tworzenia i wstępowania do związków przysługuje każdemu pracodawcy. Związki pracodawców mogą też tworzyć federacje i konfederacje, które mogą przystępować do międzynarodowych organizacji pracodawców.
Związki takie, podobnie do związków zawodowych, są samorządne i niezależne od organów administracji. Nie mogą jednak podejmować działań, które mogłyby ograniczyć prawa pracowników do zrzeszania się czy takich, które mogłyby kontrolować działanie związków zawodowych. Podstawowym bowiem celem organizacji pracodawców jest ochrona praw i reprezentowanie interesów zrzeszonych w niej członków, czy to wobec pracowników czy organów administracji.
Jak to zrobić?
Założenie związku pracodawców jest dosyć proste. Związek powstaje na zgromadzeniu założycielskim, w którym musi uczestniczyć minimum 10 pracodawców. Na zgromadzeniu musi zostać uchwalony statut związku. Poza tym konieczne jest wybranie komitetu założycielskiego, który będzie składał się z przynajmniej 3 pracodawców. Następnie, w terminie 30 dni od dnia założenia związku, trzeba zarejestrować związek w Krajowym Rejestrze Sądowym. Z dniem zarejestrowania związek taki uzyskuje osobowość prawną.
O czym należy pamiętać?
Musisz pamiętać, że należy poinformować sąd rejestrowy o każdej zmianie statutu związku. Zawiadomienie takie powinno nastąpić niezwłocznie, a dodatkowo sąd ma prawo wnieść zastrzeżenia co do zmiany statutu, jeżeli będzie ona niezgodna z prawem. Poza tym musisz też pamiętać, że sąd skreśli z rejestru taki związek, który nie będzie miał 10 pracodawców-członków przez okres minimum 3 miesięcy.
Majątek organizacji
Majątek organizacji pracodawcy powstaje ze składek członkowskich, darowizn, spadków, zapisów, a także z własnej działalności i dochodów z majątku samej organizacji. Warto dodać, że składki członkowskie możesz wliczyć w koszty uzyskania przychodu do wysokości łącznie nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty odpowiadającej 0,15 % kwoty wynagrodzeń wypłaconych w poprzednim roku podatkowym, stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne.
Co mogą organizacje pracodawców?
Organizacje pracodawców mają być swoistą przeciwwagą dla organizacji pracowniczych. W związku z tym również organizacje pracodawców mają prawo do opiniowania projektów aktów prawnych czy prawo zgłaszania wniosków o wydanie lub zmianę prawa.
Co bardzo ważne związki pracodawców uczestniczą również w prowadzeniu rokowań zbiorowych czy zawieraniu ponadzakładowych układów zbiorowych pracy.
Dla podjęcia działań opiniodawczych oraz możliwości wnioskowania o zmianę prawa konieczne jest, aby organizacja pracodawców była reprezentatywna. Co to oznacza?
Żeby dana organizacja była uznana za reprezentatywną musi – po pierwsze – zrzeszać pracodawców, którzy zatrudniają ponad 300 000 pracowników, przy czym uwzględnia się nie więcej niż 100 000 pracowników zatrudnionych przez pracodawców, których podstawowy rodzaj działalności jest określony w jednej sekcji Polskiej Klasyfikacji Działalności.
Po drugie organizacja taka musi mieć zasięg ogólnokrajowy, a do tego działać w takich podmiotach gospodarki, w których podstawowy rodzaj działalności określony jest w więcej niż połowie sekcji PKD (reguluje to ustawa trójstronnej komisji do spraw społeczno-gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego).
Gdy przesłanki te zostaną spełnione konieczne jest jeszcze stwierdzenie reprezentatywności. Wniosek o takie stwierdzenie powinien być złożony do Sądu Okręgowego w Warszawie, który ma 30 dni na wydanie orzeczenia. Dodatkowo, stwierdzenie reprezentatywności trzeba uzyskiwać co każde kolejne 4 lata.
Dopiero taka organizacja, której reprezentatywność została stwierdzona, może brać udział w pracach Komisji Trójstronnej.
Organizacje pracodawców w Polsce
Jeżeli pracodawcy czują potrzebę zrzeszenia się, wcale nie muszą tworzyć nowego związku. Można przecież rozważyć przystąpienie do którejś z istniejących już organizacji. Reprezentatywny jest Business Centre Club, Pracodawcy Rzeczpospolitej Polskiej czy Konfederacja Lewiatan. Poza tym istnieje też sporo mniejszych organizacji, nierzadko branżowych lub regionalnych takich jak Związek Pracodawców Ciepłownictwa, z którym mamy zaszczyt współpracować.
