Wynagrodzenie członków komisji kwalifikacyjnej powołanych przez Prezesa URE nie podlega składkom ZUS

Nie zawsze wypłata wynagrodzenia z jakiegoś tytułu będzie wiązała się z koniecznością odprowadzenia składek na ubezpieczenie społeczne. Podstawą wymiaru składek nie będzie np. wynagrodzenie członków zarządu, przyznane w akcie powołania. Według ZUS podobna sytuacja zachodzi w przypadku wynagrodzenia członków komisji kwalifikacyjnych powołanych przez Prezesa URE.
Osoby, które zajmują się eksploatacją sieci oraz urządzeń i instalacji określonych w przepisach wykonawczych są zobowiązane do posiadania kwalifikacji potwierdzonych świadectwem wydanym przez komisje kwalifikacyjne. Wynika to z art. 54 ust. 1 Prawa energetycznego. Członkowie komisji kwalifikacyjnych (egzaminatorzy) są natomiast powoływani na okres 5 lat m.in. przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki.
W związku z tym powstały wątpliwości co ze składkami ZUS w przypadku, w którym jakaś organizacja przeprowadza egzaminy w celu uzyskania świadectw kwalifikacyjnych (np. typu E), ale z egzaminatorami nie łączy ich żadna umowa. Otrzymują oni wynagrodzenie, ale wynika ono z wewnętrznego zarządzenia.
Okazuje się, że w takich okolicznościach wynagrodzenia członka komisji kwalifikacyjnej nie możemy uznać za podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne. Wynika to z faktu, że ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nie wymienia tej grupy osób na liście ubezpieczonych.
Ustawa systemowa określa bowiem zamknięty katalog tytułów do ubezpieczenia. Zawiera również wyłączenia poszczególnych tytułów od ubezpieczenia (będzie tak w przypadku np. sędziów czy prokuratorów). Jeżeli zaś chodzi o wynagrodzenie osób pełniących funkcję członków komisji egzaminacyjnych do przeprowadzenia egzaminów kwalifikacyjnych dla osób zajmujących się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci, to nie zostało ono w ogóle wymienione w ustawie. Akt powołania nie stanowi przy tym na gruncie przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych tytułu do podlegania obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał za prawidłowe stanowisko przedsiębiorcy, który złożył wniosek o wydanie interpretacji w tym zakresie (decyzja z 5.08.2020 r., znak: WPI/200000/43/583/2020) i powoływał się na wskazane wyżej okoliczności. Przy czym wydaje się, że można analogicznie interpretować sytuację, w której członek komisji kwalifikacyjnej zostanie powołany przez inny niż Prezes URE właściwy organ administracji publicznej, czyli przez właściwych ministrów czy Szefów Agencji.