Jak połączenie pracodawców wpływa na związki zawodowe
Procesy konsolidacji spółek są normalnym elementem życia gospodarczego. To oczywiste, wszak to właściciele decydują o kształcie swojego biznesu. Czasami jednak w takich łączących się podmiotach działają związki zawodowe. Warto się zatem zastanowić, co się z nimi stanie po połączeniu.
Kwestię tę należy rozważyć w zasadzie na dwóch płaszczyznach. Po pierwsze, jeżeli na nowego pracodawcę przechodzi tylko część zakładu pracy oraz gdy łączą się dwaj pracodawcy w całości. W tym wpisie chce przekazać parę uwag o tej drugiej sytuacji.
W przypadku, gdy na nowego pracodawcę przechodzi cały zakład pracy to – co do zasady – zakładowe organizacje związkowe nie tracą swojego statusu, przechodzą niejako „automatycznie” do nowego pracodawcy. Jedyne czynności poboczne, które powinny być przez nie dokonane to m.in. zmiana nazwy. Jeśli więc w nowym zakładzie pracy nie istnieją związki zawodowe, to przy przekształceniu dotychczasowych związków (zmianie nazwy) utrzymają one swój status. Ze względu na to, że w nowym zakładzie może być utworzony zakładowy związek zawodowy, tym bardziej dopuszczalne jest przekształcenie dotychczasowego związku działającego u „starego” pracodawcy, zwłaszcza biorąc pod uwagę, że z reguły do nowego pracodawcy przechodzi większość dotychczasowych członków związku.
Interesująco wygląda sytuacja, gdy u nowego pracodawcy działa już organizacja związkowa, będąca jednostką organizacyjną tego samego związku. Czy mogą istnieć dwa takie same związki zawodowe u jednego pracodawcy? Odpowiedzi na takie pytania należy szukać w statutach danego związku zawodowego. Wszak jedną z podstawowych cech związku jest jego „samorządność”.
Jak rozwiązał tę kwestię największy polski związek? Otóż taka sytuacja uregulowana została w § 19 Statutu Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”. Zgodnie z tym przepisem u danego pracodawcy może funkcjonować tylko jedna podstawowa jednostka organizacyjna związku, a w przypadku połączenia pracodawców powstaje jedna zakładowa organizacja koordynacyjna i to ona działa jako zakładowy związek zawodowy, w jej skład wchodzą dotychczasowe zakładowe związki zawodowe, które nadal zachowują osobowość prawną, jednakże zmieniają status na organizacje ponadzakładowe. To właśnie z zakładową organizacją koordynacyjną pracodawca musi konsultować się w sytuacjach określonych w przepisach prawa.
Natomiast w sytuacji, gdy organizacje związkowe należą do innych związków, będą działały jako zakładowe organizacje związkowe obok siebie. Warto jednak zauważyć, że w niektórych przypadkach negocjacje trzeba będzie prowadzić tylko z jedną czy z wybranymi organizacjami, na przykład w przypadku zawierania układu zbiorowego pracy, a to z tego względu, że decydować będzie kryterium reprezentatywności danej zakładowej organizacji związkowej. Może bowiem okazać się, że najliczniejszy związek przed u jednego z pracodawców, po połączeniu wcale już taki duży nie będzie.
Jeśli dotychczasowy pracodawca pozostanie oddziałem nowego pracodawcy, to związek zawodowy „automatycznie” przechodzi do oddziału?
Co do zasady tak, o ile w oddziale będą członkowie tego związku.
A co w przypadku jeśli u danego pracodawcy w pewnym momencie przestają istnieć/funkcjonować związki, a pojawiają się po raz kolejny po pewnym czasie. Co z zawartymi układami i porozumieniami ? Ulegają rozwiązaniu ?
Magda, jeżeli pracodawca odpowiednio nie zareagował i nie „pozbył się” ZUZP czy porozumień w odpowiednim trybie, to one nadal obowiązują.
Panie Karolu, dziękuję za odpowiedź. Ale pojawia się pytaniem, czy sytuacja o której Pan pisze, zachodzi również wtedy gdy związki, które pojawiły się po czasie, nie są tymi samymi, które te układy i porozumienia zawierały ?
ogólnie sprawa jest jeszcze bardziej złożona, bo dotyczy konsolidacji spółek itd.Mam straszny mętlik 🙂
Magda, czy taki problem faktycznie zaistniał? Zapraszam do współpracy, może wspólnie uda się znaleźć rozwiązanie.
Taka sytuacja zaistniała, stąd problem :).
Póki co powiedzmy kwestia „rozwiązana” ale dziękuję za pomoc.
Jednostka budżetowa o zasięgu ogólnopolskim ma zamiar zmienić nazwę. Jako organizacja związkowa ogólnopolska pracowników branżowych posiadamy struktury wojewódzkie o statusie prawnym organizacji zakładowych i posiadamy zarząd krajowy nad tymi organizacjami o statusie organizacji ponad zakładowej.Nie wiemy jeszcze czy to tylko zmiana nazwy, czy nie będzie to na zasadzie zmiany pracodawcy.
1. Jak ma zachować się organizacja w takim przypadkach
Marian, jeżeli to „zmiana pracodawcy”, czyli przejście zakładu pracy w trybie art. 23 z ind. 1 k.p., to pracodawca będzie zmuszony poinformować o tym związek. Jeżeli to sama zmiana nazwy, to nic się w zasadzie (oprócz tej nazwy) nie zmienia.