Programy dobrowolnych odejść a podatek dochodowy od osób fizycznych

Stale realizowane są jakieś programy dobrowolnych odejść, obecnie np. w PKP CARGO. Jestem gorącym zwolennikiem takich rozwiązań. Pracownikom wypłacane są wówczas pewne „świadczenia”, w zamian za zawarcie porozumień z pracodawcą w sprawie rozwiązania umowy o pracę. Na tle takich świadczeń aktualny stał się problem opodatkowania ich podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Czy pracodawca jako płatnik musi odprowadzać zaliczki na podatek od takich świadczeń? Czy pracownik ma prawo do zwrotu nadpłaconego podatku w zakresie takich świadczeń? Sprawa bynajmniej nie jest prosta. Nawet więcej, jest trudna.

W 2014 r. doszło do nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, która weszła w życie 1 stycznia 2015 r. – ale uwaga – znajduje zastosowanie do dochodów powstałych od dnia 1 stycznia 2014 r. Przed tym dniem świadczenia takie podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Na podstawie nowelizacji zmieniono art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PDOF, w taki sposób, że wolne od tego podatku są m.in.

otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 k.p.

Wyjątkiem od tego zwolnienia są m.in. odprawy pieniężne wypłacane na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.

W związku z tym pojawia się pytanie, czy świadczenia wypłacane na podstawie PDO czy innych programów są zwolnione od podatku czy nie? Otóż istnieją różne stanowiska.

Wedle pierwszego, takie świadczenia są zawsze odprawą, nie mają charakteru odszkodowania, a nowelizacja ustawy o PDOF nic w tym przedmiocie nie zmienia. Podatek dochodowy trzeba zapłacić. Takie stanowisko np. prezentowała Izba Skarbowa w Warszawie w jednej z interpretacji indywidualnych.

Wedle drugiego stanowiska, takie świadczenia są odszkodowaniem za brak wynagrodzenia, a więc mają rekompensować utracone przez pracownika korzyści. W wyjątkach od zwolnienia mowa jest bowiem o odprawach wynikających z ustawy o zwolnieniach grupowych, nie ma jednak mowy o świadczeniach otrzymywanych przez pracownika na podstawie porozumień (a więc i jednostronnych regulaminów) zawartych na tle tej ustawy. W związku z powyższym podatku dochodowego od osób fizycznych w tym zakresie płacić nie trzeba. Stanowisko to zaprezentowane zostało przez Izbę Skarbową w Katowicach, również w indywidualnej interpretacji.

Jest jeszcze jedno stanowisko, które wskazuje na mieszany charakter takiego świadczenia. Częściowo świadczenie takie zawiera w sobie odprawę, o której mowa w ustawie o zwolnieniach grupowych, w wysokości ustawowo wskazanej. W pozostałej części jest to jednak odszkodowanie, które zwolnione jest od podatku. W związku z tym obowiązek podatkowy istnieje jedynie częściowo, w wysokości która byłaby kwotą odprawy ustawowej.

20150606_111218-01

Sprawa pozostaje niestety nierozstrzygnięta. Do tej pory nie było wyroków sądu w tym przedmiocie, chociaż na pewno – prędzej czy później – takie się pojawią, ponieważ kwestia jest bardzo sporna. Indywidualne rozstrzygnięcia będą też zapewne zależały od okoliczności faktycznych danego przypadku, takich jak np. nazwa świadczenia zawartego w porozumieniu czy ewentualne wcześniejsze gwarancje zatrudnienia. Rozsądnym wydaje się jednak ostatnie przedstawione stanowisko.

Jednocześnie odpowiadając na pytania zadane na wstępie – jeżeli są wątpliwości to najbezpieczniej będzie odprowadzać podatek jako płatnik. To co prawda pewien oportunizm, ale zdejmuje ryzyko z pracodawcy. Wówczas to pracownik musi złożyć wniosek o zwrot nadpłaty.

Dlatego kluczowe jest staranne sformułowanie treści Programu Dobrowolnych Odejść czy innego porozumienia. Jeżeli będą w nim użyte odpowiednie zapisy – obowiązek podatkowy może nie powstać. A dzięki temu świadczenia będą da pracowników o 19% lub nawet 30% atrakcyjniejsze.

Aktualizacja – o wyrokach WSA w tej sprawie przeczytasz tutaj.

Karol Sienkiewicz
Podobne artykuły

43 Komentarze do tego wpisu post

  1. krystyna pisze:

    W 2014r. zostałam zwolniona w ramach Programu Dobrowolnych Odejść -zapłaciłam podatek od rekompensaty.Złożyłam korektę w sprawie zwrotu podatku ale otrzymałam odpowiedź z US ,że na dzień dzisiejszy nie otrzymam zwrotu- należy śledzić media w/w sprawie. Czy należy się zwrot/zgodnie z nową wprowadzoną w październiku 2014r./ nowelizacją ustawy o podatku itd?. US nie podejmie decyzji o zwrocie. Pracownik US nie miał wiedzy co do zwrotu w/w podatku i poinformował ,że mam 5 lat na ewentualne jego odzyskanie.

    • Krystyna, nowy przepis obejmuje dochody powstałe od dnia 1 stycznia 2014 r., a więc również rekompensatę, która została Ci wypłacona. Bardzo dużo zależy od tego, jak został sformułowany regulamin PDO i jakie dokładnie świadczenia zostały wypłacone, co trzeba oceniać na tle konkretnej sprawy.

      • krystyna pisze:

        Dziękuję za odpowiedź p. Agato.Nadmieniam,że moje odejście z pracy (PDO) nastąpiło (30.06.2014) na mocy Uchwały Zarządu Spółki PGNiG z dn.15.04.2014.Pracodawca na mocy w/w uchwały wypłacił rekompensatę( tak jest zaznaczone w piśmie dot. rozwiązania umowy). US, z którym jestem w dalszym kontakcie, twierdzi,że należy mi się zwrot podatku ale po zasięgnięciu informacji z różnych źródeł -nawet z Ministerstwa Finansów- podatek należy zapłacić. Poinformowano mnie,że należy poczekać-może coś się wyjaśni albo zwrócić się do Kraj.Inform. Podatk. o indywidualną interpretację- mam na to 5 lat? Nie wiem co o tym myśleć jest ustawa i jej nie ma-każdy urzędnik interpretuje inaczej.

  2. Barbara pisze:

    „Jest jeszcze jedno stanowisko, które wskazuje na mieszany charakter takiego świadczenia” – proszę o wskazanie źródła tego stanowiska jeżeli to nie jest problem,

  3. Daniel pisze:

    31.01. 2014 roku odszedłem z pracy w ramach PDO , jak się jednak dowiedziałem podatek został podwójnie naliczony , zrobiłem odwołanie do Urzędu Skarbowego w Toruniu niestety odpowiedź była odmowna , zrobiłem odwołanie do Bydgoszczy również jest odmowa ale mam termin 300 dni na ewentualne dalsze odwołania . Jak to wygląda czy należy się ten zwrot czy nie i dlaczego US odmawia … Słyszałem że osoby które również odeszły z firmy tak jak Ja otrzymały taki zwrot nie odwołując się za pierwszym razem jak tylko takie pismo do US złożyli . Proszę o pomoc .

  4. Dorota pisze:

    Witam! a co w przypadku wypłaty przy PDO w 2011 roku? Można ubiegać się o zwrot pobranego podatku? z góry dziękuję za odpowiedź.

  5. Dorota pisze:

    dziękuję za odpowiedź. szkoda:(

  6. Ela pisze:

    Mam również problem z podatek -dochodowy od odpraw PDO złożyłam korektę PIT 37 do US Wejherowo , co miesiąc otrzymywałam postanowienia (3 szt) aż dostałam decyzję z US Wejherowo o odmowie – odwołałam się do dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku ,również odmowa bez prawa do odwołania , moje koleżanki pracujące w tym samym zakładzie , a rozliczaja sie w US Gdynia otrzymali zwrot podatku ” Państwo w Państwie” druga sprawa w 2014 roku zwolniłam się z PDO w tym roku p-przeszłam na emeryturę napisałam do mojego zakładu o odprawę emerytalną nie otrzymałam , dzisiaj miałam rozprawę w Sądzie Pracy w Gdyni sędzina potraktowała mnie jak przedszkolankę stwierdziła iż nie należy się odprawa emerytalna . na jednym portalu ( kadry) wyczytałam że pracownik zwolniony z DZUz 2003 nr 90 poz 844 , zakład powinien wypłacic odprawę emerytalną , wiem iż w innych zakładach są wypłacane tak było u mojego męża również po roku P sędzia dzisiaj stwierdziła „” niech mi stocznia wypłaci ” to zakład męża dałam P sędzinie jestem bardzo zbulwersowana postawą P. sędziny jakie mamy sądy takie mamy PAŃSTWO- pozdrawiam chciałabym uzyskać odpowiedz

  7. Nata pisze:

    „Jest jeszcze jedno stanowisko, które wskazuje na mieszany charakter takiego świadczenia” – proszę o wskazanie źródła tego stanowiska jeżeli to nie jest problem – też bym była ciekawa, jeśli istnieje taka możliwość.

  8. Karol pisze:

    W 2014 wrzesień roku rozwiązano ze mną stosunek pracy na podstawie porozumienia w oparciu o Program Dobrowolnych Odejść (PDO). Po rozliczeniu PIT za 2014 rok i zapłaceniu podatku złożyłem korektę. Odmówiono zwrotu. Odwołałem się do Izby Skarbowej. Tam podtrzymano odmowę. Miałem prawo do dalszej drogi ale zrezygnowałem uznając sprawę za niemożliwą do wygrania. W Gorzowie Wlk. fiskus przegrał sprawę w sądzie. Sąd uznał, że PDO jest zwolnione z podatku dochodowego. Czy mogę ponownie składać korektę PIT czy dla mnie sprawa jest zamknięta gdyż nie zaskarżyłem decyzji Izby Skarbowej? Czy jest nadal możliwość uzyskania zwrotu tego podatku?

  9. Mirek Borowski pisze:

    Zalecam powstrzymanie się od entuzjazmu w związku z wyrokiem WSA w Gorzowie Wlk. z 27.01.2016 r. i zachęcam do wnikliwej lektury i analizy wyroku WSA w Szczecinie z 10.02.2016 r., I SA/Sz 1418/15.

    Sąd ten wywiódł, że regulacja określająca charakter odszkodowania w art. 21 ust. 1 pkt 3 u.o.p.d.f. jest w ścisłym związku z prawem pracy.
    Odszkodowanie na gruncie prawa pracy ma charakter kompensacyjnego świadczenia majątkowego w zryczałtowanej wysokości, stanowiącego odpłatę za naruszenie prawa przez jedną ze stron stosunku pracy, przysługującego niezależnie od tego, czy szkoda w ogóle powstała.
    Analizując treść rozdz. 6 i 6a Kodeksu pracy odszkodowanie na gruncie prawa pracy należne jest za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia, tak przez pracodawcę, jak i przez pracownika.

    W świetle regulacji Kodeksu pracy funkcję odszkodowawczą pełni wyłącznie zryczałtowane odszkodowanie przysługujące pracownikowi na podstawie art. 58 Kodeksu pracy. Natomiast zgodnie przepisami art. 9 § 2 – § 4 Kodeksu pracy, postanowienia aktów prawnych niższej rangi, niż ustawa, nie mogą być mniej korzystne dla pracownika.

    Zatem przewidziane w art. 21 ust.1 pkt 3 u.o.p.d.f. zwolnienie dotyczy tylko takiego odszkodowania, które na gruncie Kodeksu pracy ma charakter odszkodowawczy (kompensacyjny) za niezgodne z prawem rozwiązanie stosunku pracy, z wyjątkiem świadczeń majątkowych z zakresu prawa pracy określanych w pkt pkt a-e jako: odprawy, odprawy pieniężne i odszkodowania.

    Potwierdzeniem prawidłowości tak obranej wykładni jest także zestawienie tego zwolnienia z charakterem świadczeń majątkowych objętych wyłączeniami przewidzianymi w art. 21 ust. 1 pkt pkt a-e u.o.p.d.f., które obejmują, m.in. odprawy, odprawy pieniężne i odszkodowania z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę, czy wypłacane na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Charakter tych świadczeń majątkowych wskazuje, że są one ekwiwalentem za rozwiązanie stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, a mimo tego nie korzystają ze zwolnienia podatkowego, zatem nie są odszkodowaniami w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 3 u.o.p.d.f.

    • Karol Sienkiewicz pisze:

      Mirek, już jeden z organów w sprawie przed WSA powołał nam się na to nieprawomocne orzeczenie ze Szczecina. Muszę jednak przyznać, że argumentacja do mnie nie przemawia. Odszkodowanie za skrócony okres wypowiedzenia nie ma charakteru odszkodowawczego? No chyba jednak nie tak to wygląda. Przynajmniej w prawie pracy.

  10. karol pisze:

    Przyznam, że dla mnie jest to zbyt zagmatwane. Rozumiem że tak 50/50. Może się wygra a może się nie wygra. Dziękuje za zainteresowanie. Pozdrawiam

  11. Ania pisze:

    Witam, w zeszłym roku mama odeszła z pracy w ramach PDO i mam techniczne pytanie – powinna złożyć PIT 37 do urzędu skarbowego wypełniony zgodnie z PIT 11, który otrzymała z zakładu pracy, a następnie złożyć koretkę do tego zeznania? W biurze rachunkowym rozliczono jej PIT zgodnie z danymi zawartymi w PIT 11 i wyszło na to, że musi sporą kwotę dodatkowo zapłacić do urzędu skarbowego. Jednaķże nie potrafili nic więcej podpowiedzieć w tym temacie:/ Dziękuję i pozdrawiam.

  12. karol pisze:

    Jeśli mogę. Najbezpieczniej złożyć tak jak wypełnili w biurze i zapłacić podatek. Następnie albo czekać jak się sprawa wyklaruje a raczej urzędy(nicy) zmienia podejście do tematu albo składać o zwrot. Jeśli o zwrot to prawie na pewno trzeba będzie iść do sądu.
    PS: W 2015 roku wszedłem w posiadanie opinii prawnej jednej z kancelarii warszawskich w identycznej/bliźniaczej sprawie jak moja czyli PDO po restrukturyzacji, która to nie dawała szansy na wygraną. Jak widać z powyższych wypowiedzi na dwoje babka wróżyła (jeśli się mylę proszę o sprostowanie). Pozdrawiam

  13. Mirek pisze:

    Witam, a co zrobić jak ws podatku za 2014 – po odejściu z PDO zapadł niekorzystny wyrok w WSA, a zaraz po nim wszczęto postępowanie o podatek dochodowy w US. Pierwsze postępowanie dotyczyło zwrotu zaliczek z US pracodawcy . Stąd, czy nadal obowiązuje możliwość zwrotu podatku po ewentualnej wygranej w NSA. Moim zdaniem zaliczki tracą byt w jednym roku podatkowym, jednak wszczynanie 2. postępowania w moim US może zmierzać do umorzenia wypłaty z wygranej w NSA, z powodów proceduralnych – np. bo zakończyło się 2. postępowanie prawomocną decyzją. Mam pytanie – czy nadal obowiązuje zasada z wyroku z 2013 r. (sygn. akt I SA/GI 540/13) – tzn., że można wszcząć później kolejne postępowanie ws zamkniętego postępowania podatkowego. Moim zdaniem tak, w przypadku wygranej w NSA – zmieniają się okoliczności (prawne) w dwóch sprawach jak wyżej. Pozdrawiam Mirek

  14. W tej sprawie OPZZ niedawno (tydzień temu) zwrócił się do MF o wydanie interpretacji ogólnej. Poniżej link:
    http://www.opzz.org.pl/-/rekompensaty-nie-powinny-byc-opodatkowane?redirect=http%3A%2F%2Fwww.opzz.org.pl%2Fstrona-testowa%3Fp_p_id%3D101_INSTANCE_gNOZewj4t8sZ%26p_p_lifecycle%3D0%26p_p_state%3Dnormal%26p_p_mode%3Dview%26p_p_col_id%3D_118_INSTANCE_kB6LDtliljJ3__column-1%26p_p_col_pos%3D1%26p_p_col_count%3D4

    Sprawa jest ciekawa. Mój Tata też dostąpił „zaszczytu” pomniejszenia rekompensaty o podatek dochodowy. Oprócz niego jest jeszcze 500 innych osób…

  15. gazownik pisze:

    Dnia 30.04 2015 roku w ramach Programu Dobrowolnych Odejść Polska Spółka Gazownictwa – rozwiązała ze mną umowę o pracę z przyczyn niedotyczących pracowników ( ustawa z dnia 13 marca 2003r.). Spółka zawarła porozumienie zbiorowe z międzyzakładową komisją związkową, w ramach którego uzgodniono Regulamin PDO, Układ Zbiorowy Pracy i zgodnie z Kodeksem Pracy, na mocy porozumienia stron pracownikom wypłacono odprawę i rekompensatę . Zwróciłem się do US o zwrot podatku dochodowego od rekompensaty. Niestety już drugi miesiąc i nic. Żądają, aby zakład określił, które składniki wynagrodzenia w porozumieniu stron miały charakter odszkodowawczy. Niestety zakład się nie spieszy z odpowiedzią, a Regulaminu PDO też nie chce udostępnić, bo ponoć Prezes zabronił. Dowiedziałem się, że mimo iż świadczyłem ponad 40 lat pracy nie jestem już pracownikiem i dokumentu nie mogą udostępnić. Czy ktoś zwolniony tak jak ja w tym okresie otrzymał zwrot z US, proszę o kontakt email.Pozdr

    • ZBYSZEK pisze:

      Witam Gazownika , odszedłem również w ramach PDO z dn. 30.04.2015, do tej pory wprawdzie nie złożyłem jeszcze korekty lecz właśnie chcę to uczynić. Do mnie również dotarły głosy że US oczekuje informacji od zakładu pracy o składnikach wynagrodzenia, które miały charakter odszkodowawczy. Byłem pracownikiem PSG o/Gdańsk RG Elbląg i wspólnie z kilkoma zainteresowanymi osobami chcemy złożyć korekty wraz z wnioskami( może w mnogości jest siła!)
      Na chwilę obecną nie dotarły do mnie informacje o zwrotach podatku. Pozdrawiam

  16. No to ja pisze:

    witam . Myślałam że do 2016 roku już wszystko się wyjaśni i ludzie ze skarbówki będą bardziej poinformowani. Kurcze, trzeba walczyć, My przynajmniej będziemy! Pozdrawiam wszystkich!

  17. Mary pisze:

    Dzień dobry.
    Mam problem. Podobnie jak moi przedmówcy, skorzystałam z PDO i odeszłam z firmy (w 2015 r.). Firma zapłaciła podatek za odprawę oraz za rekompensatę. Zwróciłam się więc do US o zwrot nadpłaconego podatku, ale w US poradzono mi najpierw „normalnie” rozliczyć PIT-37, a dopiero później złożyć korektę PIT-37, z której wynikałaby kwota nadpłaty podatku za wypłacona rekompensatę. Poradzono mi także, abym do korekty dołączyła wniosek o zwrot nadpłaty podatku od rekompensaty. W odpowiedzi na uwagi urzędniczki US dotyczące mojej dobrowolności odejścia z firmy, a w związku z tym wątpliwości co do słuszności moich żądań zwrotu podatku, wyjaśniłam, że „dobrowolne odejście” było dla większości pracowników tak naprawdę „jedynym wyjściem” w sytuacji panującego w firmie poczucia zagrożenia utratą pracy oraz w sytuacji panującego w firmie napięcia z powodu braku informacji o planowanych dalszych zmianach strukturalnych. A „dobrowolność” – to w tym przypadku jedynie „określenie”, na które pracownicy nie mieli wpływu. Urzędniczka US poradziła, abym te wyjaśnienia ujęła w dołączonym do korekty wniosku. Na pytanie, kiedy mogę spodziewać się odpowiedzi usłyszałam, że jeśli wniosek zostanie rozpatrzony korzystnie dla mnie – po prostu pieniądze zostaną przelane na moje konto. W przypadku rozstrzygnięcia niekorzystnego dla mnie – otrzymam w ciągu miesiąca odpowiedź pisemną z pełnym uzasadnieniem odmowy wypłaty nadpłaconego podatku.
    Korektę PIT-37 wraz z dołączonym do niej wnioskiem o zwrot nadpłaconego podatku złożyłam w kancelarii US 31 maja br, a 21 czerwca br – ku mojej niezmiernej radości – cały nadpłacony podatek pojawił się na moim koncie! US dokonał przelewu dokładnie takiej kwoty, o jaką wystąpiłam w korekcie i we wniosku.
    Moja radość nie trwała długo. Na następny dzień po otrzymaniu od US przelewu zadzwoniłam do US, aby powiedzieć: dziękuję. Tak po ludzku. I w tym momencie moja radość się skończyła. Pani urzędniczka była zaskoczona i powiedziała, że widocznie księgowość się pospieszyła, bo oni dopiero przygotowują odpowiedź….odmowną. Doznałam szoku. Ale potem pojawiło się pytanie: czy US ma prawo żądać zwrotu przelanych już na moje konto pieniędzy, skoro – jak mówiła urzędniczka – przelew będzie tożsamy z odpowiedzią pozytywną? Powiedziałam to urzędniczce, ale nie uzyskałam odpowiedzi. Czuję się zdruzgotana, nie wiem co powinnam zrobić – walczyć z US czy się poddać? Która decyzja jest ważna: pierwsza czyli przelew czy ta, nad którą dopiero US pracuje? Czy US może podważyć swoją wcześniej podjętą decyzję o dokonaniu przelewu?
    Dzisiaj otrzymałam od US informację o dodatkowym materiale dowodowym, jaki dołączono do moich akt, a do którego mam prawo wglądu w ciągu 7 dni od dnia otrzymania tej informacji. Pytanie: czy zwrócenie się do US o udostępnienie w/w materiału dowodowego nie będzie oznaczało, że mam wątpliwości odnośnie pierwotnej decyzji US? Czy nie powinnam po prostu poczekać na decyzję US i dopiero do niej się odnieść?
    Czy ktoś z Państwa może mi podpowiedzieć, jak powinnam postąpić? Czy mam rację uważając, że skoro US odpowiedział na moją korektę i wniosek przelewem – powinnam uznać to jako jedyną ważną odpowiedź?
    M.

    • Pawel pisze:

      Witam. Urząd zwrócił nadpłaconą kwotę ale w ciągu 5 lat może sprawdzić czy kwota ta się Pani należała. Skoro dostała Pani zawiadomienie z US o możliwości wypowiedzenia się o zebranym materiale dowodowym to najprawdopodobniej dostanie Pani decyzję odmawiającą zwrotu i kwotę, którą Pani otrzymała będzie Pani musiała oddać. Oczywiście od każdej decyzji jest prawo odwołania łącznie z odwołaniem do sądu. Jednak jeśli nie zmieni się orzecznictwo dotyczące PDO lub nie będzie interpretacji ogólnej Min. Fin. co do zwolnienia rekompensat z podatku, nie wróżę powodzenia w odzyskaniu nadpłaty. Ponadto polecam sprawdzić wątek PDO na stronach poświęconych pracownikom skarbowości (nie będę robił reklamy, proszę poszukać w internecie). Na jednym z ich portali jest bardzo dobrze opisane jak US rozpatrują rekompensaty z PDO i czym kierują się przy rozstrzyganiu.

      • MaryW pisze:

        Witam. Dziękuję za odpowiedź. Przyznam, że jestem skonsternowana. Rozumiem, że nie ma jeszcze regulacji Ministerstwa Finansów dot. zwolnienia z podatku rekompensat i innych odszkodowań wypłaconych pracownikowi w związku z odejściem z firmy w ramach Programu Dobrowolnych Odejść, ale nie ma też jednoznacznych przepisów nakładających obowiązek opodatkowania rekompensat i innych odszkodowań wypłaconych pracownikowi odchodzącemu z firmy w ramach PDO. Tak to rozumiem. Jest natomiast wiele interpretacji indywidualnych dyrektorów Izb Skarbowych, z których wynika, że wspomniane rekompensaty nie powinny być opodatkowane. Poniżej umieszczam link do jednej z takich interpretacji:
        http://www.podatki.biz/artykuly/wyplaty-w-ramach-programu-dobrowolnych-odejsc-a-zwolnienie-z-pit_14_28862.htm
        Dlaczego więc interpretacje niektórych Urzędów Skarbowych z zasady są niekorzystne dla pracownika? Słyszałam, że wśród pracowników mojej firmy są tacy, którzy dostali od swoich Urzędów Skarbowych zwrot nadpłaconego podatku z tytułu wypłaconych przez firmę rekompensat w związku z rozwiązaniem stosunku pracy za porozumieniem stron w ramach PDO. Dlaczego w takiej samej sprawie niektóre Urzędy Skarbowe zwracają nadpłacony podatek od rekompensat, a inne nie? Czy zależy to tylko od woli urzędnika? Dlaczego w niejasnych przypadkach, takich jak ta, zwykle skrzywdzony jest pracownik? Firma, przeprowadzając restrukturyzację zyskuje podwójnie: pozbywa się nadmiaru pracowników uruchamiając program PDO i zyskuje w ten sposób spore oszczędności, które zazwyczaj przeznacza na swój dalszy rozwój. A pracownik traci pracę, przeżywa ogromne stresy i jeszcze odbiera mu się (lub nie – co zależy od woli US?) część gwarantowanej w porozumieniu rekompensaty wypłaconej w zamian za „wolę rozwiązania stosunku pracy” w ramach PDO.
        Nadal też nie rozumiem, dlaczego Urząd Skarbowy może żądać zwrotu już wypłaconego podatku od rekompensaty, jeżeli dokonany zwrot podatku jest jedyną oficjalną odpowiedzią Urzędu Skarbowego na złożoną korektę PIT-37 i dołączony do niej wniosek. Dodam, że do korekty PIT-37 i wniosku o zwrot podatku od rekompensaty dołączony został pokaźny plik materiałów, które przemawiają za zwrotem nadpłaconego podatku (m.in. kilkanaście interpretacji indywidualnych dyrektorów Izb Skarbowych oraz kilka artykułów prasowych i przepisów prawa dot. podatku od rekompensat i innych odszkodowań wypłaconych odchodzącym z firmy pracownikom w ramach programu dobrowolnych odejść). Uważam więc, że mam podstawy traktować otrzymany przelew jako pozytywną odpowiedź Urzędu Skarbowego na złożoną korektę PIT-37 i w/w wniosek. Czy się mylę? Czy i dlaczego więc Urząd Skarbowy mógłby (ewentualnie) domagać się zwrotu wypłaconych, moim zdaniem słusznie, pieniędzy? A co się stanie, jeśli okaże się, że tych pieniędzy już nie mam? Mam przecież prawo je wydać.
        M.

  18. Mirosław pisze:

    Minister Finansów wydał w dniu 23.06.2016 r. interpretację ogólną nr DD3.8201.1.2016.MCA rozstrzygającą zagadnienie opodatkowania świadczeń wypłaconych z PDO.

    Wniosek jest następujący: świadczenia, jakie pracownik otrzymuje w związku z dobrowolnym
    przystąpieniem do PDO, nie są objęte zwolnieniem, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy PIT.
    Można konkludować ad minori ad maius: otrzymanie świadczeń w zw. z rozwiązaniem umowy o pracę na podstawie porozumienia stron, którego możliwość zawarcia przewiduje zarówno PDO, jak i zakładowy/ponadzakładowy układ zbiorowy pracy wyklucza ich odszkodowawczy charakter.

    Bowiem:
    1. dobrowolne przystąpienie do PDO, a więc świadomy wybór dodatkowego świadczenia w miejsce pozostania w stosunku pracy nie może być uznane za doznanie szkody majątkowej lub wyrządzenie krzywdy;
    2. w przypadku PDO, do którego pracownik przystępuje z własnej woli oraz otrzymuje dodatkowe świadczenia pieniężne nie mamy do czynienia
    z popełnieniem przez pracodawcę czynu niedozwolonego lub z niewykonaniem lub z nienależytym wykonaniem jakiegokolwiek zobowiązania przez pracodawcę (bezprawności działania) . Tym samym świadczenia otrzymywane przez pracownika w ramach PDO nie mogą zostać uznane za odszkodowanie;
    3. funkcję odszkodowawczą w Kodeksie pracy oraz Kodeksie cywilnym, pełnią wyłącznie te świadczenia, których celem jest zrekompensowanie pracownikowi skutków zdarzeń, które noszą cechy czynu niedozwolonego lub zawinionego przez pracodawcę.

    Zatem zastosowanie zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy PIT, w odniesieniu do świadczeń, których wysokość lub zasady ustalania wynikają z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1
    ustawy Kodeks pracy, wymaga łącznego spełnienia następujących warunków:

    1) otrzymane świadczenie jest odszkodowaniem lub zadośćuczynieniem,
    2) otrzymanie odszkodowania jest następstwem zdarzeń, które noszą cechy czynu niedozwolonego lub zawinionego przez pracodawcę,
    3) do otrzymanego odszkodowania lub zadośćuczynienia nie mają zastosowania wyłączenia, o których mowa lit. a-g w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy PIT.

    http://www.mf.gov.pl/documents/764034/5175930/Dz.Urz.+Min.+Fin.+z+dnia+28+czerwca+2016+r.+-+poz.+50+-

  19. Mirosław pisze:

    Fiskus opodatkował rekompensaty

    Aż 99 dni zastanawiał się minister finansów, co zrobić z wnioskiem OPZZ o wydanie interpretacji ogólnej w zakresie zastosowania zwolnienia podatkowego określonego w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w odniesieniu do rekompensat wypłacanych pracownikom na podstawie regulaminu programu dobrowolnych odejść (PDO). Czas oczekiwania na odpowiedź byłby z pewnością jeszcze dłuższy, gdyby nie upomnienie się o nią na Radzie Dialogu Społecznego.

    Przypomnijmy, że wystąpienie OPZZ do ministra finansów w sprawie PDO było podyktowane troską o przestrzeganie praw pracowników, którym organy podatkowe z niezrozumiałych powodów odmawiały prawa do skorzystania ze zwolnienia podatkowego. Członkowie OPZZ informowali nas o kuriozalnych przypadkach, gdy jeden podatnik w rodzinie np. mąż otrzymywał pozytywną decyzję o stwierdzeniu nadpłaty podatku, a drugi (żona) już nie, chociaż skorzystali z tego samego regulaminu PDO. Minister finansów przez wiele miesięcy bagatelizował problem i nie podejmował żadnych działań z urzędu w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego. Dopiero po naszej interwencji wydał interpretację ogólną, z której wynika, że podlegli mu urzędnicy popełniali błąd, uznając, że rekompensaty są nieopodatkowane. Minister zaprezentował w tej sprawie odmienny pogląd. (interpretacja ogólna z dnia 23 czerwca 2016 r. nr DD3.8201.1.2016.MCA).

    OPZZ nie zgadza się z takim stanowiskiem. Rekompensaty i inne świadczenia za rozwiązanie umowy o pracę, które otrzymują pracownicy na podstawie regulaminu PDO są wypłacane w związku z wystąpieniem szkody w postaci braku świadczeń płacowych i szkody w postaci otrzymywania przez pracownika niższej emerytury w przyszłości. Zdaniem ministra finansów o żadnej szkodzie nie może być mowy, ponieważ po pierwsze rekompensata nie jest odszkodowaniem ani zadośćuczynieniem, których celem jest zrekompensowanie pracownikowi skutków zdarzeń noszących cechy czynu niedozwolonego lub zawinionego przez pracodawcę, a po drugie pracownicy dobrowolnie zgodzili się odejść z pracy, bo pracodawca nie ma możliwości przymuszenia konkretnych osób do rezygnacji z zatrudnienia. W ocenie OPZZ świadczenia wypłacane w ramach PDO stanowią odszkodowanie za utratę dochodów, które pracownik otrzymałby, gdyby nadal pracował u dotychczasowego pracodawcy, pracodawca zaś dysponuje szeregiem argumentów, które mogą szybko i skutecznie zmusić pracownika do przystąpienia do PDO. Ponadto są to świadczenia, które umożliwią pracownikowi zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych w sytuacji nagłej utraty źródła dochodu. Dlatego należy przyjąć, że są one zwolnione z opodatkowania.

    Decyzja ministra finansów uderzy nie tylko w pracowników, ale także w pracodawców. Z pewnością utrudni negocjowanie programów dobrowolnych odejść w przedsiębiorstwach. Fiskus zamiast wspierać swoimi decyzjami dialog społeczny i minimalizować napięcia społeczne jedną decyzją zmniejszył ich atrakcyjność.

    Jestem zdziwiony treścią interpretacji ogólnej ministra finansów – powiedział Jan Guz, przewodniczacy OPZZ. Choć nic nie może zrekompensować pracownikom utarty pracy, w wielu sytuacjach i przy spełnieniu określonych warunków, program dobrowolnych odejść może stać się najłagodniejszą formą restrukturyzacji zatrudnienia, korzystną zarówno dla pracodawcy, jak i pracowników. Trudno zrozumieć stanowisko fiskusa, tym bardziej, że dochody budżetu z opodatkowania rekompensat będą niewielkie. Czy jest to sposób na uszczelnienie systemu podatkowego i znalezienie funduszy na realizację obietnic przedwyborczych? Moim zdaniem pieniędzy trzeba szukać gdzie indziej. Na pewno nie w kieszeniach osób, które i tak są już poszkodowane, bo przecież utraciły pracę.

    Źródło: opzz.org.pl

  20. MaryW pisze:

    Dziękuję za odpowiedź. W pełni się z Panem zgadzam. „Dobrowolność” w PDO jest w większości wypadków pozorna, gdyż pracownicy wybierają tzw. mniejsze zło, czyli odejście z rekompensatą niż dalszą pracę w poczuciu zagrożenia jej utratą bez rekompensaty już po wygaśnięciu programu. Pracownik traci zdrowie, pracę i jeszcze odbiera mu się część rekompensaty, która w sytuacji braku pracy stanowi zabezpieczenie finansowe i dla pracownika, i dla jego rodziny do czasu znalezienia innego źródła dochodu. Dla państwa to niewielka kwota, a dla pracownika – kwota czasem decydująca o przetrwaniu. Kto wie, czy zdecydowałabym się na skorzystanie z PDO, gdybym wiedziała, że z gwarantowanych w porozumieniu stron rekompensat zostanie potrącony podatek..? Chociaż, jak się właśnie dowiedziałam, pomimo obietnicy zaprzestania dalszych zwolnień, kolejni pracownicy z dnia na dzień zostali pozbawieni pracy… Prawo sobie, pracodawca sobie, urzędy skarbowe sobie…
    Nie zgadzam się bowiem ze stanowiskiem większości Urzędów Skarbowych, a zwłaszcza z interpretacją ministra finansów. On opiera się jedynie na tym, co pracodawcy napiszą w swoich wewnętrznych regulaminach dot. PDO, nie analizując głębiej tematu PDO i nie bacząc na rzeczywistą krzywdę ludzką. Wszystko odbywa się, oczywiście, zgodnie z paragrafami, ale w tzw. białych rękawiczkach załatwia się interesy firmy kosztem wielu niewinnych ludzi, w tym często doświadczonych pracowników z wieloletnim stażem pracy. I gdzie jest tu miejsce na dobro pojedynczego człowieka, gdzie jest sumienie? Jest paragraf, a ten jest – jak się okazuje – ważniejszy niż fakty.
    Przesyłam pozdrowienia,
    M.

  21. halina pisze:

    Dzień dobry
    Jestem w takiej samej sytuacji jak MaryW.Przepracowałam w zakładzie 36 lat i musiałam podjąc decyzję o odejściu z pracy z bólem serca,ponieważ moje stanowisko pracy ( praca w biurze) było redukowane a pozostawało mi powrócenie do poprzednio wykonywanej pracy ( praca w turnusie jako rewident )gdzie wiedziałam że niemam szans na powrót z uwagi na zły stan zdrowia. W dniu dziesiejszym musiałam zrobić korekte swojego zeznania podatkowego PIT-37 za 2015r, ponieważ nie ujełam w nim kwoty otrzymanej rekonpensaty z PDO.Pomimo przedstawionych wszystkich dokumentów dotyczacych PDO i interpretacji na TAK pracowników z byłego mojego zakładu, Panie w fiskusie poinformowały Mnie o tym, iż sprawa czeka do wyjasnienia u Ministra Finansów.I jak wynika z wyżej załaczonej odpowiedzi Ministra w sprawie rekompensaty z PDO zostaliśmy zrobieni na szaro. Ja jestem jeszcze w takiej sytuacji że po zrobieniu koreky nie muszę dopłacać , a są juz sprawy gdzie podatek od rekompensat został wyplacony byłym pracownikom którzy posiadali Inwidualne Interpretacje na TAK. Jak Interpretacja nr DD3.8201.1.2016.MCA zdnia 23,06,2016 ma się do Interpretacji nr ITPB2/4511-972/15/Mu ,gdzie Zakład Przewozy Regionalne wystapił z pytaniem czy ma odprowadzać podatek od wypłacanych świadczeń w ramach prowadzonych PDO.
    Pozdrawiam serdecznie

  22. wiesław pisze:

    Zakład (PKP ) twierdzi, że 1,5 roku po odejściu na PDO, gdy nabiorę praw do emerytury, wypłaci mi odprawę emerytalną ? Czy to może być prawda ?

  23. Jadwiga pisze:

    Zastanawiam się dla jakich „wybrańców” wprowadzona została przedmiotowa nowelizacja ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
    Dotychczasowa argumentacja Urzędów Skarbowych oraz wyroków WSA w większości niekorzystnych dla podatników, generalnie sprowadza się do tego, że zwolnienie z opodatkowania przysługuje tylko tym odszkodowaniom i zadośćuczynieniom, które zostały otrzymane w wyniku niezgodnego z prawem rozwiązania umowy o pracę a ich wysokość lub zasady ustalania muszą wynikać wprost z postanowień układów zbiorowych pracy innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów……..itd.
    Realnie patrząc, spełnienie tych dwóch warunków jednocześnie jest nie logiczne, kłóci się ze sobą i praktycznie wyklucza się nawzajem. Trudno jest sobie bowiem wyobrazić sytuację, w której pracodawca rozwiązuje z pracownikiem bezprawnie stosunek pracy i wypłaca mu wszystkie należne świadczenia wynikające z regulaminów, ZUSP i porozumień zbiorowych.
    Zazwyczaj w takich przypadkach poszkodowany pracownik dochodzi swoich praw na drodze sądowej. Zwolnienie z opodatkowania zasądzonych odszkodowań (nie wiem czy jest to równoznaczne z ugodą sądową lit. g art. 21 ustawy) w tym wypadku jak już słusznie poprzednio zauważono i tak mu przysługuje, bowiem podstawą jest ustawa – Kodeks Pracy. Tak więc w poprzednim i obecnym stanie prawnym nic się właściwie w tym zakresie nie zmieniło.
    Nasuwa się zatem oczywiste pytanie co było wolą ustawodawcy nowelizując art. 21 ust.1 pkt 3 u.p.d.o.f.
    Analizując treść znowelizowanej ustawy bezdyskusyjnie można zauważyć i wywnioskować że wolą ustawodawcy było zwolnienie z podatku dochodowego otrzymywanych „odszkodowań i zadośćuczynień”, które zostały wypracowane w formie dobrowolnego porozumienia i dialogu społecznego w relacji pracodawca – pracownik a nie w wyniku niezgodnego z prawem rozwiązania stosunku pracy. Kwestionowanie i przeinaczanie tak naturalnych i oczywistych zapisów i intencji zamieszczonych w ustawie jest jakimś totalnym nieporozumieniem. O ile nie dziwię się stanowisku Urzędów Skarbowych bo to nie wymaga komentarza o tyle dziwię się WSA, które im wtórują i w argumentacji wyroków zaklinają rzeczywistość. Ponadto wmawianie ludziom i wywodzenie, że otrzymywane odprawy nie mieszczą się w kategorii „odszkodowań i zadośćuczynień”, ponieważ występują w wyjątkach ustawy, to następne kuriozum. Właśnie zamieszczenie niektórych typów odpraw w wyjątkach dobitnie świadczy o tym, że zaliczają się one bezspornie do tej kategorii, bo w przeciwnym wypadku ustawodawca wyłączyłby wszelkie odprawy a takiego zapisu nie ma. Poza tym pragnę zwrócić uwagę, że niektóre typy odpraw są wyszczególnione w 3 przypadkach wyjątków art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy a niektóre typy odszkodowań w 6 przypadkach wyjątków. Rozumując konsekwentnie i analogicznie, należałoby odszkodowania tym bardziej wyłączyć z pojęcia „odszkodowań” ale w ten sposób dochodzimy do nonsensu.
    Następną kwestią jest sprawa przyjętej ustawy, że wątpliwości podatkowe są rozstrzygane na korzyść podatników. Pytam się, dlaczego ta ustawa jest powszechnie ignorowana i nie jest w ogóle respektowana.
    Miejmy nadzieję , że Naczelne Sądy Administracyjne w odróżnieniu od WSA zweryfikują w końcu te wszystkie nieprawidłowości, o których wspomniałam i zaczną ferować sprawiedliwe wyroki.

    • Karol Sienkiewicz pisze:

      Jadwiga, trudno się z Tobą nie zgodzić. Nowy przepis znajdzie zastosowanie np. do sytuacji, w której w ZUZP zostanie odmiennie ukształtowana wysokość odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę, a więc odszkodowanie będzie wynikało z przepisów ZUZP.

  24. Jaro pisze:

    Witam – skoro jak wyżej wspomniano, że z interpretacji Ministra Finansów wynika, że podlegli mu urzędnicy popełniali błąd uznając, że rekompensaty są nieopodatkowane – to dlaczego teraz podatnik nie dość że musi zwrócić ten podatek to jeszcze będzie zmuszony zapłacić za „błąd urzędnika” odsetki od zaległości podatkowej… ?

  25. Agnieszka pisze:

    Mam pytanie, w moim zakładzie pracy trwa właśnie restrukturyzacja, jest układ zbiorowy zapewniający dodatkowe odszkodowania jednak nie funkcjonuje PDO pracowniczych. Jeżeli twoje stanowisko jest likwidowane otrzymujesz odprawę ustawową i dodatkowe odszkodowanie oraz świadectwo pracy za porozumienie w wyniku likwidacji stanowiska. Czy takie dodatkowe odszkodowanie w tej sytuacji jest opodatkowane?

  26. Agnieszka pisze:

    Witam, potrzebuję pomocy w sprawie ewentualnego odzyskania pobranego podatku z PDO. proszę o kontakt na podany email

  27. ANNA pisze:

    Witam Potrzebuję info na temat zwrotu [podatku od odszkodowań o rekompensat Odeszłam , na PDO z końcem czerwca 2016 dziękuję i pozdrawiam Gdzie mogę dokonać tego odliczenia w PIT 37 Gdzie??? dziękuję

  28. Małgorzata pisze:

    ODEJŚCIE Z DNIEM 1.06.2016 PDO – SPOSÓB ODZYSKANIA PODATKU OD ODSZKODOWANIA, REKOMPENSATY

Napisz komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.